Essays
Van 1979 tot nu schreef ik een 400-tal artikels en essays, hoofdzakelijk over moderne literatuur, die onder meer werden
gepubliceerd in:
Het Nieuw Vlaams Tijdschrift; Dietsche Warande & Belfort; Restant; Kreatief; De Vlaamse Gids; Ons Erfdeel; Kritisch Literatuur
Lexicon; Literatuur; Boekengids; De Standaard der Letteren; Kunst en Cultuur. Als columnist werkte ik een tweetal jaar mee aan
het Radio 3-programma (nu Klara) 'Drieklank'. Hieronder vindt u twee publicaties in boekvorm over de Nederlandse auteur
Willem Frederik Hermans.
Willem Frederik Hermans en Ludwig
Wittgenstein
In deze studie gaat de aandacht in hoofdzaak uit naar de overeenkomsten tussen Willem Frederik
Hermans' (1921) en Ludwig Wittgensteins (1889-1951) visie op de relatie tussen taal, denken en
wereld. Hierbij worden enkele werken van Hermans van vóórr en omtrent 1949 besproken, en
enkele van na deze datum. Dit is immers het jaar waarin Hermans voor het eerst kennis maakte
met een filosofisch geschrift van Wittgenstein, namelijk de Tractatus logico-philosophicus. Uit de
analyse van verhalen en romans komt duidelijk naar voren dat Hermans in zijn werk al heel vroeg
was begaan met levensvormen en taalspelen, al waren deze begrippen hem aanvankelijk nog
onbekend. Het is echter een misvatting te veronderstellen, zoals sommige interpretatoren
hebben gedaan, dat Hermans' proza een daadwerkelijke en bewuste anticipatie is geweest op de
taalspelentheorie die door Wittgenstein werd uitgewerkt, en die pas in 1953 (postuum) werd
gepubliceerd in de Philosophische Untersuchungen. Eerder dan van een anticipatie moet er bij
Hermans sprake zijn van een praktische uitwerking van de zeer theoretische Tractatus-filosofie,
waardoor hij bijna automatisch in de taalspelenproblematiek terecht moest komen.
© Koen Vermeiren - Alle rechten voorbehouden